Simon Kuper – Futbol w cieniu Holokaustu

Nieznane fakty z historii europejskiego futbolu

Simon Kuper, brytyjski dziennikarz sportowy żydowskiego pochodzenia, omawia tragedię Holokaustu i jej późniejsze reperkusje z niespotykanej dotąd perspektywy – piłkarskiej. Najwybitniejszy holenderski klub piłkarski, AFC Ajax, od zawsze związany był z tamtejszą społecznością żydowską. Autor przedstawia więc zarówno wojenne losy Żydów działających w Ajaksie, jak i powojenne związki klubu z Żydami, a pośrednio także Izraela z Holandią. Wskazuje przy tym na zaskakujące powiązania: wielka (i jak wielu przyznaje, całkowicie irracjonalna) sympatia do Kraju Tulipanów panująca w Izraelu, uniemożliwienie arbitrowi z Izraela sędziowania finału Mistrzostw Świata 1978 ze względu na udział Holandii, współtworzenie potęgi „żydowskiego” Ajaksu przez ludzi, którzy wzbogacili się na kolaboracji z III Rzeszą, rzekoma żydowskość wybitnego piłkarza Johanna Cruijffa i wiele innych.

Historia klubu Ajax stanowi dla autora punkt wyjścia do rozważań na temat niezwykłych faktów z historii europejskiego futbolu. Czytelnik pozna między innymi odpowiedzi na następujące pytania: Dlaczego Ernest Wilimowski, jeden z najlepszych strzelców w historii reprezentacji Polski, został wymazany z pamięci polskiego futbolu? Jak zakończył się jedyny mecz niemieckiej reprezentacji, na który pofatygował się Hitler? Jak wyglądały angielskie rozgrywki ligowe w czasie wojny? Dlaczego angielska reprezentacja przed meczem w Berlinie w 1938 roku przyłączyła się do gospodarzy w nazistowskim pozdrowieniu? Czy w latach 70. Diego Maradona mógł rozpocząć karierę w lidze holenderskiej?